Gözünüzün beyaz kısmında “acaba zararsız mı ya da ileride bir sorun yaratır mı” diye düşündüren minik bir kabarıklıkla karşılaşsanız ne hissedersiniz?
Pinguekula ne demek sorusuna yanıt ararken göze gelen yoğun güneş ve toz etkisinin bu sarımsı lezyonları tetikleyebileceği görülmüştür. Pinguekula, genellikle orta yaşlı ve yaşlı bireylerde ortaya çıkar1. Araştırmalarda ortalama hasta yaşının 44±17.14 olduğu saptanmıştır2. Gözün beyaz dokusunda kendini belli eden pingvekula, rüzgâr gibi dış etkilere karşı konjonktivanın gösterdiği bir tepkidir.
Pinguekula belirtileri içinde tahriş ve kızarıklık sayılabilir. Kimi bireylerde dikkat çeken bir rahatsızlık yaratmaz, kimi durumda ise gözde kuruluk hissi doğurabilir.
Pinguekula Nedir ve Nasıl Ortaya Çıkar?
Gözde pinguekula nedir diye merak edenler, genellikle gözün beyaz kısmında beliren sarı ya da beyaz tonlu kabartıyla karşılaşır. Bu durum, göz yüzeyini tahriş edecek toz, rüzgâr ve güneş ışınları gibi dış faktörlerle tetiklenebilir. Gözde sarı leke biçiminde görülmesi estetik kaygı yaratabilir. Pinguekula, göz beyazında sarı leke olarak da tanımlanır ve zaman zaman batma ya da yanma hissine yol açar3. Sarı-beyaz kalsiyum depozitlerinin birikimi sonucunda göz yüzeyinde yükselti meydana gelebilir4.
Gözde Sarı Leke Belirtileri
Başlangıç aşamasında belirgin bir rahatsızlık oluşturmayabilir. Zaman ilerledikçe kızarıklık ve kuruluk gibi belirtiler ortaya çıkar. Doktor muayenesi, gözde pinguekula nedir sorusuna net cevap verir. Aşağıdakiler sık gözlenen işaretlerdir:
- Sarı veya beyaz renkli kabarıklık görünümü
- Batma ve hafif yanma hissi
- Gözde kuruluk ve sulanma atakları
Bebeklerde Pinguekula Görülür mü?
Bebeklerde pinguekula oldukça nadir görülmekle birlikte, genetik yatkınlık ve yoğun çevresel etkilere maruz kalma durumunda rastlanabilir. Bebeklerin gözyaşı dengesi yetişkinlerden farklı olduğundan, oluşan lezyon çoğu zaman fark edilmeyecek kadar ufak kalır. Yine de erken tanı ve takiple ileride oluşabilecek rahatsızlıkların önüne geçmek mümkün olabilir.
Yaş Grubu | Görülme Sıklığı |
---|---|
0-3 Yaş | Çok Seyrek |
4-16 Yaş | Nadir |
17 Yaş ve Üzeri | Daha Yaygın |
Gözde Pinguekula Belirtileri
Gözde pinguekula genelde göz yüzeyinde beliren sarımsı şişlik ve hafif kızarıklıkla kendini gösterir. Bu lezyon, ileri yaş grubunda daha sık ortaya çıkar ve zaman içinde kuruluk ile batma hissine neden olabilir5. Bazı vakalarda her iki gözde görülmesi mümkündür, ayrıca rüzgar, toz ve uzun süreli bilgisayar kullanımı gibi çevresel etkenler oluşum riskini yükseltir6.
Yabancı cisim hissi ve hafif yanma, en yaygın belirtiler arasındadır. Pinguekula ağrı yapar mı sorusu çoğu kişiyi endişelendirebilir. Ağrı nadir görülür fakat iltihaplanma gerçekleşip “pingueculitis” adını aldığında rahatsızlık artabilmektedir. Bu süreçte pingueculitis treatment için göz damlası ve iltihap giderici yöntemler önerilir7. İhtiyaç duyulduğunda ilgili kaynağa göz atılabilir.
Görme kaybı genellikle yaşanmaz fakat uzun süreli kuruluk, batma veya renk değişikliği gözlenirse uzman görüşüne başvurmak faydalı olur. Düzenli kontrol ve koruyucu önlemler göz sağlığının korunmasına destek sunar.
Pinguekula ve Pingueculitis Arasındaki Farklar
Pinguekula, gözün beyaz kısmında görülen sarı-beyaz kabarık bir lezyon olup genellikle ileri yaşta tespit edilir5. Çevresel faktörler ve göz kuruluğu, bu dokunun zamanla iltihaplı hâle geçmesine yol açabilir6. Bu iltihaplı durum, “pingu eyes” olarak da bilinen pinguecula inflammation esnasında yoğun yanma ve kızarıklık yaratır. Belirtilerin şiddeti kişiden kişiye değişse de doğru bakım ve uygun damlalarla rahatlama sağlanır.
Gözle ilgili araştırmalarda pinguecula eyewiki kaynakları, hastalığın iltihap sürecini açıklamada önemli bir rehberdir7. Böyle durumlarda, irritasyonu yatıştıran damlalar kurtarıcı olabilir. Dokuların biçimi değişmediğinde pinguekulitis ortaya çıkmaz. İltihap gözde sürekli batma hissi yaratmaya başlarsa hemen göz doktoruyla görüşmek yararlıdır.
Pinguecula Inflammation Süreci
Normal pinguekula dokusunun kızarık, şiş ve ağrılı hâle dönüşmesi, inflammation olarak tanımlanır. Güneş ışığı ve kuru hava bu süreci hızlandırabilir. Yanma ve yabancı cisim hissi kişinin günlük konforunu etkileyebilir6.
Pingueculitis Tedavi Yöntemleri
Göz uzmanları genellikle suni gözyaşı ürünlerini veya kısa süreli steroid içeren damlaları önerebilir. Şiddetli vakalarda anti-enflamatuvar göz damlaları uygulanır.
Yöntem | Açıklama |
---|---|
Suni Gözyaşı (Allergan vb.) | Gözdeki kuruluğu giderir |
Anti-Enflamatuvar Damlalar | İltihabı azaltır |
Steroid Damlalar | Kısa vadede şişliği ve kızarıklığı bastırır |
Pinguekula Neden Oluşur
Gözde tahrişe neden olan rüzgar ve toz gibi etkenler, zamanla konjonktiva yüzeyinde değişimlere yol açabilir. Bu durum pinguekula gözde sarı leke şeklinde belirirken, kuru hava ve yaşlanma süreci de risk faktörlerini artırır. Yoğun ışığa maruz kalmak, göz sağlığı açısından daha fazla dikkat gerektirir.
Çalışmalar, pinguekula’nın yaşlı bireylerde daha yaygın görüldüğünü ve 60 yaş üstünde %50 oranında rapor edildiğini ortaya koymaktadır1. Orta yaş grubunda da sıklıkla saptandığı bilinir8. Gözdeki sarı kabartıların çoğu zaman yavaş büyümesi, tedaviye ihtiyaç duyma oranını düşürebilir1.
Ultraviyole ışınları, konjonktiva üzerinde ek zorlanmaya neden olduğu için pinguekula göz beyazında sarı leke ihtimalini artırır. Gözün savunma mekanizması zayıfladığında, nem eksikliği ve genetik yatkınlık da devreye girer. Daha fazla bilgi için konjonktiva detaylarına bakılabilir.
- UV ışınlarına karşı koruyucu gözlük kullanımı
- Kuru ortamda nemlendirici damlaların tercih edilmesi
- Rüzgâr ve toz temasını azaltacak önlemler
Pinguekula Geçer mi?
Göz yüzeyinde sarımsı bir kabarıklık şeklinde görülen pinguekula, çoğu zaman uzun süre stabil kalır. Kendiliğinden kaybolması beklenmez. Ultraviyole ışınlarına yoğun maruz kalma, bu rahatsızlığın %90’a kadar oluşumunda etkili olarak gösterilir5. Bazı kişilerde güneş ve toz gibi çevresel faktörler ek tahrişe neden olur.
Pinguekula tedavisinde genellikle rutin izlem tercih edilir. Belirgin rahatsızlık veren durumlar gelişirse veya gözde kızarıklık ve batma hissi artarsa müdahale planlanabilir. Cerrahi seçenek, kozmetik kaygıların yanı sıra kalıcı tahriş hallerinde de gündeme gelir. Bazı uzmanlar, pinguekula ameliyat için en uygun adayın uzun süreli göz rahatsızlığı ya da estetik kaygısı olan hastalar olduğunu söyler.
Pinguekula ameliyatı olanlar, çoğunlukla kozmetik görünüm veya tekrarlayan irritasyon nedeniyle bu yola başvurur. Gözde istenmeyen durumlar sürüyorsa ve merak edilen soru “pinguekula geçer mi” ise, ameliyat seçeneğinin mevcut olduğu unutulmamalıdır. Kimi zaman cerrahi işlemle sorun ortadan kalkar, ama düzenli göz muayenesi ve güneşten korunma gibi önleyici adımlar da esastır. Pinguekula ameliyat, uzman tavsiyesiyle planlanması gereken bir seçenektir5.
Pinguecula Treatment ve Evde Tedavi Seçenekleri
Gözde meydana gelen bu sarı leke, birçok kişide orta yaştan sonra belirgin hale gelir9. Nemlendirmeye özen gösterildiğinde, batma ve kızarıklık gibi problemler daha az rahatsız eder10. Gözleri toz ve rüzgâra maruz bırakmak yerine koruyucu önlemler almak, gelişme riskini düşürebilir9. Kelimenin söylenişi için pinguecula pronunciation “pin-gwe-ku-la” biçimindedir.

Göz kuruluğunu azaltmaya yönelik damla ve jeller, pinguecula treatment sürecinde etkili olabilir. UV ışınlarını engelleyen güneş gözlükleri takmak da lezyonu daha stabil hale getirmeye yardımcıdır.
Pinguecula Treatment at Home
Yapay gözyaşı, göz yüzeyini nemlendirerek rahatlık sağlar. Sert hava koşullarına maruz kalmaktan kaçınmak ve göz hijyenine dikkat etmek, pinguecula treatment at home kapsamında önemli adımlardır. Doktor önerisiyle kullanılan anti-enflamatuvar damlalar, semptomları hafifletebilir10.
Tedavi Yöntemi | Faydası |
---|---|
Yapay Gözyaşı | Göz kuruluğunu azaltır ve konforu artırır |
Güneş Gözlüğü | UV ışınlarına ve toza karşı koruma sağlar |
Nemlendirici Jel | Göz yüzeyinde uzun süreli rahatlık hissi oluşturur |
Pinguecula Surgery Gerekliliği
Cerrahi müdahale, kozmetik kaygı yaşayan ya da kronik rahatsızlık hisseden hastalar için değerlendirilir. Doktor ile danışarak karar almak, pinguecula treatment açısından önemlidir. Bazı kişilerde basit destekleyici tedaviler yeterli iken, ileri vakalarda ameliyat sürecine başvurulur9.
Pinguekula Ameliyatı Nasıl Yapılır
Pinguecula surgery, genellikle lokal anesteziyle uygulanır ve gözün tahrişe neden olan yüzeysel tabakası temizlenir. Pterjium, sörfçü gözü olarak bilinen benzer bir durumdur ve genellikle UV maruziyetiyle ilişkilidir11. Pinguekula ameliyatı nasıl yapılır sorusunu yanıtlamak için uzman hekim muayenesi ve doğru teşhis esastır. Nashik’te tespit edilen vakalarda kuruluk ve tahriş şikâyetlerinin belirgin şekilde arttığı rapor edilmiştir12.
Bu araştırmada göz yüzeyinde oluşan değişikliklerin gözyaşı fonksiyonlarını nasıl etkilediğine dair veriler yer alır. Ameliyat öncesi hazırlık, gözün korunmasına katkı sağlayacak önlemleri içerir. Hastalar, operasyon sırasında acı hissetmeden kısa sürede işleme alınabilir.
Pinguekula Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Pinguekula ameliyatı sonrası bakım aşamasında, enfeksiyon riskini önleyecek hijyen kuralları önemlidir. Göz bölgesini koruyan bandajlar veya gözlükler kullanılabilir. Rahatsızlık hissini azaltmak için istirahat ve güneş ışınlarından koruma tavsiye edilir.
Pinguekula İçin Göz Damlası Kullanımı
Doktorların önerdiği antibiyotikli ya da anti-inflamatuvar damlalar, iyileşme sürecinde büyük rol oynar. Birçok vakada gözyaşı takviyesi rahatlatıcı etki sağlar. Pinguekula ameliyatı sonrası süreç hakkında kapsamlı bilgi almak isteyenler, farklı operasyon deneyimlerine göz atarak bakımın önemini kavrayabilir.
Pinguekula İyileşme Süreci
Gözde pinguekula, genellikle burun tarafında beliren sarı renkteki ufak çıkıntılardır ve batma hissine yol açabilir13. Bu lezyon yaşa bağlı olarak daha sık ortaya çıkmakta ve çoğu durumda tedavi gerekmemektedir1. Destekleyici bakım ve yapay gözyaşı damlalarıyla göz yüzeyinin rahatlaması birkaç hafta içinde mümkün olur.
Uzmanlar estetik veya ciddi rahatsızlık söz konusuysa cerrahi müdahale önerebilir. Operasyon sonrası iyileşme çoğunlukla 1-2 hafta içinde gerçekleşir14. pinguecula icd 10 sınıflandırmasında harici göz hastalıkları arasına yerleştirilen bu durum için düzenli doktor kontrolleri önemlidir. Bu kaynak incelenerek göz sağlığıyla ilgili farklı bilgileri keşfetmek mümkündür.
“Göz bakımında düzenli kontrol, iyileşme sürecinin hızlanmasında büyük rol oynar.”
Gerekli özen gösterildiğinde göz yüzeyinin tekrar konforlu hale gelmesi daha kısa sürede gerçekleşebilir. Güneş ışınlarından korunmak, hijyeni sağlamak ve doktor önerilerine uymak iyileşmeye katkı sunar. pinguecula icd 10 kodlaması altında takip edilen bu durum için belirtilere yönelik tedavi seçenekleri değerlendirilmelidir.
Tedavi Adımı | Yaklaşık Süre | Öneri |
---|---|---|
Koruyucu Damla | Günlük Kullanım | Doktorun reçetesini takip etmek |
Ameliyat | 1-2 Hafta İyileşme | Göz kuruluğu önlemleri almak |
Düzenli Kontrol | 1-3 Ayda Bir | Yeniden oluşum riskini azaltmak |
Pinguekula ile Pterygium Arasındaki Farklar
Pinguekula, göz yüzeyinde protein, yağ ve kalsiyum birikimiyle oluşan bir lezyon şeklinde tanımlanır15. Pterjium ise benzer etkenlerle tetiklenen fakat kornea üzerine uzanan farklı bir yapıya sahiptir. Göz kuruluğu, toz ve ultraviyole ışınlarına maruz kalma, bu lezyonların ortaya çıkışında etkili faktörlerdir15. Pterjium görülme oranının ülkemizde %2-4 arasında olduğu bilinmektedir16.
“Gün içinde gözleri nemlendirmek, uzun vadede hem pinguekula hem de pterjium kaynaklı şikâyetleri azaltabilir.”
Beda Pinguecula dan Pterygium
Kornea üzerindeki büyüme şekli, beda pinguecula dan pterygium için en belirgin ayrımı ortaya koyar. Pinguekula genelde limbusu aşmazken, pterjium ilerleyerek görüş kalitesini tehdit edebilir. Nemli ortam sağlama ve koruyucu gözlük kullanımı, bu iki durumun gelişim riskini en aza indirir.

Pingvekula Terminolojisi
Kimi kaynaklar pinguecula yerine “pingvekula” ifadesini tercih eder. Benzerliklerine rağmen her göz lezyonu, takip ve tedavi yaklaşımı bakımından farklıdır. İlgili bilgilere buradan ulaşılabilir. UV koruması ve tozdan kaçınma, göz yüzeyindeki bu sorunların şiddetini azaltabilir. Bunun yanı sıra göz muayenesini düzenli hale getirmek önem taşır.
Pinguekula Ağrı Yapar mı?
Bu göz yüzeyi değişikliği çoğu zaman keskin bir ağrıya yol açmaz. Cilt benzeri bir yapı şeklinde ilerler ve tahriş halinde sanki kum kaçmış gibi rahatsızlık hissedilebilir. Söz konusu lezyon, görmeyi pek etkilemez ve genellikle körlüğe neden olmaz5. Ciddi bir ağrı hissetmek ender olup, çevresel etmenlere bağlı kızarıklık veya yanma daha sık görülür.
Pinguecula nhs kapsamında, bu rahatsızlığın şiddetli acıdan ziyade hafif batma hissiyle bağlantılı olduğu bildirilir. Sulanma veya hafif iltihaplanma durumunda göz damlası kullanımı önerilebilir. İlerlemiş belirti fark edildiğinde uzman görüşü almakta fayda bulunur. İltihap mevcutsa, doktora danışarak uygun tedavi yöntemini araştırmak yerinde olacaktır.
Gerektiğinde uygulanacak testler, ileri seviye ağrı veya enflamasyonun altında yatan etkenleri belirlemede yardımcı olur. Pinguecula nhs verileri, düzenli göz kontrolleriyle beklenmedik ağrı oluşumunun erkenden önlenebileceğini vurgular. Çevresel faktörlerden korunmak, yanma ve batma hislerini hafifletebilir.
Pinguekula İle İlgili Sık Karşılaşılan Yanlış Kanılar
Göz yüzeyinde beliren pinguekula, bazen “gözde et” ya da göz kanseri zanneden kişiler nedeniyle yanlış anlaşılır. Bu doku kansere dönüşmez ve çoğu zaman basit yöntemlerle rahatlatılabilir. Benzer bir yüzey lezyonu olan pterjium, göz hekimleri arasında sık görülen oküler yüzey hastalıklarından biridir17. Doktor tavsiyesiyle başlayan pinguekula için damla kullanımı, iltihap veya kuruluk kaynaklı şikâyetleri yatıştırmaya yardımcı olur.
Yanlış kanılar ve doğru bilgiler bazen karıştırılabilir. Aşağıdaki tabloda en sık duyulan düşünceler ve gerçeğe yakın cevaplar yer alır:
Yanlış Kanı | Gerçek Bilgi |
---|---|
Pinguekula kanserli bir oluşumdur | Pinguekula kansere dönüşmez |
Pinguekula kendiliğinden yok olur | Basit önlemler veya pinguekula için damla yardımıyla rahatlatılır |
Pinguecula Pronunciation ve Yanlış Bilinenler
Türkçe’de yanlış telaffuzlarla karşılaşılan pinguekula, pin-gwe-ku-la şeklinde okunur. Halk bazen ciddi hastalıkla karıştırsa da gözde hafif bir doku değişimidir ve kanserli sayılmaz.
Pinguecula ICD 10 Kodları
Uluslararası kodlama sisteminde pinguekula, konjonktiva lezyonları altında sınıflandırılır. Göz uzmanları, tanı sırasında ilgili ICD 10 kodlarını kullanır. Bu kodlar tedavi planında yol göstericidir.
Pinguecula NHS ve Dünya Göz Uygulamaları
Pinguekula, ileri yaştaki bireylerde sık görülen küçük sarı-beyaz büyümeler olarak tanımlanır5. Orta yaş grubunda da rastlanması mümkündür6. UV ışığına uzun süre maruz kalanlarda ortaya çıkma olasılığı artar5. Büyük kurumlar, UV korumalı gözlük ve nemlendirici yöntemlerle koruyucu önlemlerin önemine işaret eder. Pinguekula rehberi, bilgilendirici içerik sunan kaynaklardan biridir.
Merkezde:
“Göz yüzeyindeki bu oluşum görmeyi engellemez, fakat rahatsızlık hissi verebilir.”
NHS gibi kurumlar, pinguekula için göz damlası kullanımının semptomları hafifletmede etkili olduğunu belirtir. Pinguekula dünya göz kliniklerinde de, hastalara gözyaşı damlası veya anti-enflamatuar yaklaşımlar önerilir. Çevresel faktörlerin rolü göz önünde bulundurularak, düzenli kontrol ve güneşten korunma öne çıkar6.
Pinguecula Eyewiki Kaynakları
Oftalmoloji uzmanları, Eyewiki veritabanında paylaşılan bilimsel çalışmaları takip eder. Bu kaynaklar, araştırmacılar için güncel veriler sunarak pinguekula tedavisinde ilerleme sağlamayı hedefler.
Dünya Göz Pinguekula Deneyimleri
Dünya Göz, uluslararası kılavuzlardan yararlanarak tedavi protokolleri geliştirir. Vaka sayılarına göre hastalar, damla tedavisinden cerrahi müdahaleye uzanan seçeneklerle bilgilendirilir. Kişinin yaşam kalitesini yükseltmek amacıyla en uygun yöntem belirlenir.
Sonuç
Pinguekula, göz konjonktivasındaki kanserli olmayan bir büyüme olarak bilinir ve çoğunlukla 30-50 yaş aralığında ortaya çıkar718. Göz sağlığı için UV koruması, rüzgârdan kaçınma ve tozlu ortamlarda dikkatli davranma önemlidir. Kuru göz sendromu ve alerjiler gibi etkenler, bu oluşumun daha belirgin hissedilmesine neden olabilir18. Tedavi gerekmeyen durumların oranı yüksek olsa da göz kuruluğu ve kızarıklık şikâyetleri suni gözyaşı damlalarıyla hafifletilebilir7.
Göz doktoru, cerrahi müdahale veya koruyucu gözlük gibi seçenekleri hastanın durumuna göre değerlendirir18. Pterjium ile benzerlik gösteren bu lezyon, kendiliğinden küçülmeyen yapısıyla estetik kaygı yaratabilir7. Ameliyat planlaması, tıpkı kondilom ameliyatı süreçlerinde olduğu gibi hastanın konforunu ön plana alır. Düzenli göz muayenesi ve uzman takibi, potansiyel riskleri en aza indirger18.
Göz kuruluğu ve tahriş durumlarında suni gözyaşı damlaları veya hafifi steroid içeren damlalar rahatlama sağlayabilir7. Bu yaklaşımlar yan etki yaşama olasılığını düşürür ve göz yüzeyini korur. Detaylı bilgi için pinguekula rehberi üzerinden uzman görüşlerini inceleyebilirsiniz. Sağlıklı alışkanlıklar, UV koruması ve yüksek hijyen şartlarıyla pinguekula yönetimi kolaylaşır.
Kaynak Bağlantıları
- Göz Eti Yürümesi Pterjiyum ve Pinguekula Akıllı Lazer Göz Merkezi – https://www.akillilazergozmerkezi.com/pterjiyum-goz-eti-kus-kanadi-ameliyati/
- Pterjium ve Pinguekulası Olan Hastalarda Demografik Özelliklerin ve Semptom Varlığının Değerlendirilmesi: Retrospektif Kesitsel Çalışma | Makale – https://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-pterjium-ve-pinguekulasi-olan-hastalarda-demografik-ozelliklerin-ve-semptom-varliginin-degerlendirilmesi-retrospektif-kesitsel-calisma-96665.html
- Pterjium, Pinguekula – HEKİM BAŞI AŞ – https://www.hekimbasim.com/pterjium-pinguekula/
- Göz Estetiği – https://www.kudretgozistanbul.com/tedavilerimiz/goz-estetigi-blefaroplasti
- Pinguekula Nedir? Pinguekula Neden Olur? – https://www.memorial.com.tr/saglik-rehberi/pinguekula
- Pinguekula nedir? – https://www.allaboutvision.com/tr/koşullar/pinguekula/
- Pinguekula ve Pterjiyum Nedir? | Prof.Dr. Gökhan GÜLKILIK – https://gokhangulkilik.com/pinguekula-ve-pterjiyum/
- Pterjium Hastalığı Fiyatları 2024 | Dr. Berkant Bozdağ – https://www.berkantbozdag.com/pterjium-hastaligi/
- Pinguekula Nedir? – https://gozdoktor.net/pinguekula/
- Pingekula – Pinguekula – Göz Beyazında Sarı Leke Tedavisi – https://www.halilhuseyincagatay.com/pingekula-pinguekula/
- Pterjium (Göz Eti) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir? – https://www.medicabil.com/tr/yazi/pterjium-goz-eti-nedir-belirtileri-nelerdir-nasil-tedavi-edilir
- Nashik’in En İyi Pinguekula Uzmanı – https://www.medicoverhospitals.in/tr/diseases/pinguecula/specialist/nashik
- Op. Dr. Hülya Bolu | Pterjium ve Tedavisi – https://www.hulyabolu.com/index.php/goz-hastaliklari/pterjium-ve-pterjium-tedavisi/
- Göz Hastalıkları Pterjium cerrahisi – Sorular ve uzman cevapları – Doktorsitesi.com – https://www.doktorsitesi.com/blog/sorular/goz-hastaliklari/pterjium-cerrahisi
- Gözde Et Yürümesi (Pterjium) | Op. Dr. Ferşat Muhacir – https://www.fersatmuhacir.com/hastaliklar/gozde-et-yurumesi-pterjium/
- Gözde Et Yürümesi (Pterjium) Tedavisi – Kaşkaloğlu Göz Hastanesi İzmir – https://www.kaskaloglu.com/gozde-et-pterjium-nedirgozde-et-tedavisi-nasil-yapilir/
- Microsoft Word – tez g+-lden Tez – https://openaccess.maltepe.edu.tr/server/api/core/bitstreams/3237ff40-8350-4946-bc1c-b389c75b85cb/content
- Navi-Mumbai’nin En İyi Pinguekula Uzmanı – https://www.medicoverhospitals.in/tr/diseases/pinguecula/specialist/navi-mumbai