Yağ oranı hesaplama metotları ile en doğru vücut yağ oranı bulunabilir. Vücut yağ oranları için erkekler ve kadınlara göre değerlendirmeler mevcuttur. Standartlar erkek ve kadınlarda farklılık gösterir. Cinsiyetin yanı sıra, sporcular ve fitnessçılar söz konusu olduğunda da ideal değerler farklı olabilir. Vücudunuz ile ilgili gerekli ölçümler yapıldıktan sonra kişiye özgü sonuçlar da elde edilebilmektedir. Ancak standartlar ile karşılaştırılabilir bir ölçüm sonucuna ulaşmak için de vücudun doğru bölgelerinin doğru bir şekilde değerlendirilmesi gerekir.
Bunların dışında yağ ölçümleri sonuçlarına göre vücut sağlığı hakkında ayrıntılı bir değerlendirmede bulunmak mümkün değildir. Çünkü standart yağ oranlarına göre obezite sınırında olan bir insanın aksine sağlıklı bir vücuda sahip olması da muhtemeldir. Bunun tamamen zıddı olacak şekilde yağ oranları standart değerlerde seyreden birinin de vücudunda ciddi başka problemler olabilmesi sık rastlanılan bir durumdur.
Yağ oranı hesaplama metotları makalemizde.
Vücut yağ oranı nedir?
Vücut yağ oranı hesaplamasından önce vücut yağ oranı nedir, ne anlama gelir, bunları yanıtlayalım. Vücutta bulunan yağlar genellikle kilolu olmak ile eşdeğer tutulur ancak durum böyle değildir. Yağ, vücut için mutlaka gerekli bir bileşendir ve herkeste bulunur. Fakat vücut yağının bir tehdit hâline gelmesi onun fazlalığı söz konusu olduğunda geçerlidir. Aksi durumda vücut yağı kişilerin enerji ihtiyacını karşılamada kullanılır. Ayrıca soğuktan ya da sıcaktan korunmak için de yeterli miktarda yağ vücutta depolanmış bir şekilde durur. Bütün bu koruyucu özelliklerini normal değerlerde seyrettiğinde taşıyan yağ, vücutta fazla miktarlara çıktığı takdirde bazı hayati risk taşıyan hastalıklara yakalanmanıza neden olabilir.
PinVücut yağ oranı nasıl hesaplanır?
Vücut yağ oranı hesaplama süreci, boy ve kilo ölçümü kadar pratik değildir. Vücut yağ oranı hesaplamak için basit bir işlem uygulanacaksa ortalama değerlerin elde edilmesi vücudun bazı bölgelerinin ölçümüne bağlıdır. Kol, bel çevresi, kalça ve kilo hep birlikte değerlendirilir ve yağ oranı da bu değerlerin katıldığı bir hesaplama yöntemi ile hesaplanır.
İki insan aynı ölçülere sahip olabilirler. Kiloları da aynı olabilir. Hatta boyları da. Ancak vücutlarında bulunan yağ yüzdeleri aynı olmayabilir. Bunun sebebi vücudun yağı nerede depoladığına ilişkin farklılıklar ortaya çıkabilmesidir. Kişiden kişiye değişebilen bu durum, ayrıntılı bir yağ ölçümü ile ortadan kaldırılabilir.
Obezite sınırındaki biri ile fitness yapan birinin aynı kilolarda olmalarına rağmen farklı vücut yağ oranlarına sahip olabilmeleri de bir başka örnektir. Fitness vücutta kas gelişimini sağlar ve kasların gelişimi sonrası hacimleri de büyüdüğü için kiloya bu şekilde katılırlar. Kilo ölçümünde bir tarafta kas kütleleri yer alırken diğer tarafta vücutta biriken büyük hacimli yağ kütleleri vardır. Dolayısıyla vücudunuzda bulunan kas ve yağ miktarının ölçümü de birçok yolla yapılabilir ama bu yollardan biri kilonuza bakmak değildir.
Vücut Yağ Oranı Hesaplama
- Mezura ile yapılacak birkaç basit ölçüm ile: Vücut yağ oranı hesaplamak için kullanılan yollardan biri de vücudun belli bölgelerinin ölçülmesidir. Yağ oranlarının ölçümü için elde edilecek bel, kalça ve kol çevreleri değerleri genellikle inç cinsinden değerlendirilir. Vücut yağ oranı hesaplamak için mezura kullanılacak ise kadınlar ve erkekler farklı yollar izler. Ancak şunu belirtelim: Vücut yağ oranı hesaplama konusunda en doğru yöntemin bu olduğu söylenemez. Bu yöntemde yanılma payı oldukça yüksek olabilmektedir.
Erkeklerde yağ oranı hesaplama için boyun ve göbek çevresi ölçülür. Daha sonra boyun ölçümü sonrası elde edilen değer, göbek çevresi değerinden çıkarılır.
Kadınlarda yağ oranı hesaplama için ise boyun, bel ve kalça çevreleri ölçülür. Ve bu ölçümler her bölgenin en geniş yerinden alınır. Kadınlarda vücut yağ oranı hesaplamak için bel ve kalça çevresi değerleri toplanır. Bu toplamdan boyun çevresi değeri çıkarılır.
Bu vücut çevresi ölçümleri kullanılarak online vücut yağ oranı hesaplama sitelerinde de işlem yapılabilir.
- Yağ oranı ölçümü için kullanılan kaliperler ile: Vücut yağ oranı hesaplama için kullanılabilecek bir diğer yöntem de kaliperlerdir. Vücudun belli bölgelerindeki deri yığılmaları ölçülerek yapılır. Daha anlaşılır bir dille anlatmak gerekirse vücutta üst üste binerek katmer hâle gelen deri kütleleri ölçülür. Bunun için özel bir kaliper kullanılır. Maliyetli bir yöntem değildir ve yanılma payı %3’ler civarında seyretmektedir.
- Yağ oranı hesaplama ölçekleri: Bazı tartıların kilo ölçmenin yanı sıra yağ oranı tahmininde bulunduğu da bilinmektedir. Teknolojinin gelişimi ile birlikte yaygınlaşmaya başlayan bu tartılar vücudunuzun belirli bölgelerinin değerlerini girerek vücut yağ oranı hesaplama yapabilir.
- Hidrostatiğin Vücut Yağ Ölçümünde Rolü: Vücudun su altındaki ağırlığının ölçülmesi ile elde edilen bir yağ oranı hesaplama yöntemidir. Vücut, suyun kaldırma kuvvetine karşı bir tepki uygular. Bu da su içinde yer alan tartı ile ölçülür. Sonuç, su altındaki vücut ağırlığı ve bazı ölçümler ile ulaşılan vücut yağ oranıdır. Su altında gerçekleştirilen bu ölçüm işleminin maliyeti il, sigorta desteği ve hizmeti sunan kurum gibi etkenlere göre değişiklik gösterebilir.
Vücut yağ oranı kaç olmalı?
Aşağıda yer alan tablo erkek ve kadınlarda yaşa göre vücutta bulunması gereken yağ oranı yüzdelerini göstermektedir. Herkesin vücudunda olması gerektiği kadar yağ bulunmalıdır. Önemli olan standart değerlerin dışında bir yağ oranına sahip olmamaktır. Ne daha fazla ne de daha az, sadece normal değerlere sahip olun!
| Yaş | 20-29 | 30-39 | 40-49 | 50-59 | 60+ |
| Erkek | %7-17 | %12-21 | %14-23 | %16-24 | %17-25 |
| Kadın | %16-24 | %17-25 | %19-28 | %22-31 | %22-33 |
Source: calculator / verywellfit / healthline