A vitamini fazlalığı karaciğer dahil vücudun birçok farklı noktasında çeşitli zararlara neden olabilir. Diğer tüm vitaminlerde olduğu gibi vücudun ihtiyacının fazlasında vitamin alınması ciddi sağlık sorunlarının da ortaya çıkmasına neden olacak. Bilindiği üzere A vitamini, karaciğerde depolanan ve yağda çözünen bir vitamin türüdür. Et, süt ve süt ürünleri bu vitamin açısından zengin sayılabilir.
A vitamini eksikliği durumunda ortaya çıkan birçok rahatsızlık gibi, diş, kemik ve yumuşak dokularda koruyucu etki yaratan söz konusu vitaminin fazla alınması ile özellikle ciltte ciddi sorunlar görülebilir. A vitamini fazla alınırsa doğum kusurlarının da ortaya çıkması muhtemeldir. Bu nedenle bilhassa gebelik döneminde A vitamini ve diğer tüm vitamin takviyeleri ve değerleri takip edilmelidir.
A Vitamini Fazlalığı Belirtileri Nelerdir?
A vitamini fazlalığı belirtileri arasında en yaygını baş dönmesi, çift görme ve dudak ile avuç içlerinde soyulma gibi çeşitli cilt problemleri yer almaktadır. Ancak tek başına bu belirtiler doğrudan A vitamini fazlalığı ile görülen sorunlar olarak değerlendirilmemelidir. Bunun yanı sıra birçok farklı belirtinin de görülmesi ve her bir belirtinin başka sorunlar nedeniyle ortaya çıkması da mümkündür. Bu sebeple uzman bir hekim tarafından yapılacak tetkik sonrasında tedavi için gerekli adımlar atılmalıdır.
A vitamini fazlalığı ile birlikte ortaya çıkma ihtimali bulunan başlıca belirtiler şunlardır:
- Baş Dönmesi
- İshal
- Kuru Cilt Sorunları ve Ciltte Dökülme
- Görme Bozuklukları
- Eklem Ağrıları
- Şiddetli Kusma
- Kafa İçinde Yüksek Basınç Hissetme vb.
Yaygın görülen belirtiler A vitamini zehirlenmesi olarak da tanımlanabilecek bu sorun için farklı tedavi yöntemlerini gerektirebilir.
A Vitamini Fazlalığı Zararları Nelerdir?
A vitamini zararları özellikle doğum kusurlarına yol açması nedeniyle oldukça tehlikeli sonuçlara neden olabilir. Bu sebeple gebeliğe karar veren anne adaylarının gebelik öncesi, gebelik sırasında ve gebelik sonrasında düzenli kontrollerini yaptırması ve doktor kontrolünde vitamin – mineral takviyelerini doğru bir şekilde alması gereklidir.
A vitamini yönünden fazlalık yaşayan bireylerde yaygın olarak karaciğer rahatsızlıkları görülür. Karaciğer sorunlarına bağlı olarak A vitamini fazla alınırsa ve vücutta toksik etki yaratırsa çeşitli cilt sorunları ve görme bozuklukları da beraberinde gelecektir. Bu yönüyle fazlası ciddi bir zarar veren vitamin türlerinden biridir.
A Vitamini Fazlalığı Vücuttan Nasıl Atılır?
A vitamini fazlalığı zararları görülmeye başladığında gerekli tetkikler ile uzman bir hekim tarafından tanı ve teşhisin konularak uygun tedavi yöntemlerinin seçilmesi gerekecektir. Akut mu yoksa kronik A vitamini fazlalığı olup olmadığının belirlenmesinin ardından, yaş, hastalık geçmişi ve diğer etkenler de dikkate alınarak vücuttan fazlalığın atılması için tedavi uygulanacaktır.
Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) tarafından A vitamini ihtiyacı yaş gruplarına göre belirlenmiştir. Değişen bu oranlara göre hangi yaş grubu için ne kadar takviye veya azaltma yapılacağına karar verilmesi gerekir. 0 – 6 aylık bebekler için bu oran 400 mkrogram iken 19 yaş ve üzeri yetişkin erkeklerde 900, kadınlarda ise 700 mcg olarak hesaplanmaktadır.
A Vitamini Faydaları Nelerdir?
A vitamini faydaları özellikle diş, kemik, yumuşak doku ve mukus zararları ile cilt yapılarının korunmasında öne çıkar. Göz sorunlarında retinada yer alan renk pigmentlerini üretmesi bakımından ‘’retinol’’ olarak da değerlendirilebilir. Düşük ışıklı ortamlarda A vitamini sayesinde daha net görüş elde edilebilir. Gebelikte ise anne sütünün kalitesinde ciddi etki yaratacaktır.
Serbest radikallerin neden olacağı bazı sorunlara da Beta – karoten adı verilen antioksidan özelliklere sahip A vitaminleri birçok hasara karşı vücudu koruyacaktır. Fazlalığı kadar eksikliğinde de ciddi sorunlar görüleceği için vücudun ihtiyacı kadarının tutulması hayati önem taşır.
Hangi Besinler A Vitamini İçerir?
A vitamini içeren besinler arasında et, balık, süt ve süt ürünleri ilk sırada yer alır. Kısaca A vitamini yönünden zengin ürünleri sayacak olursak bu ürünler şu şekilde sıralanabilir:
- Ciğer
- Alabalık
- Beyaz Peynir
- Uskumru
- Böbrek
- Somon
- Tavuk Ciğeri
- Tereyağı
- Yumurta Sarısı
- Yağlı Süt
- Koyu Renkli Sebze veya Meyveler vb.
İnsan vücudu için hayati işlev gören birçok vitamin gibi A vitamini fazla alınırsa veya vücutta eksik olursa ciddi hasarlar görülebilir. Bu nedenle günlük vücudun ihtiyacı kadarı alınmalı ve düzenli tetkik yaptırılmalıdır.