Crohn hastalığı bitkisel tedavi hakkında bilgilendirme öncesinde bilgisi olmayanlar için bu hastalık hakkında tanım yapalım. Sindirim sisteminin herhangi bir yerini tutabilen bir enflamatuvar bağırsak hastalığıdır. Enflamatuvar bağırsak hastalıkları, sindirim sisteminin kronik ve iltihaplı hastalıklarını tanımlamak için kullanılır ve ülseratif kolit (sadece kolon ile sınırlıdır) ve crohn olmak üzere iki farklı türü vardır. Yoğun iltihap ve ülserlerin görüldüğü Crohn hastalığında ise karın ağrısı, ishal ve fistül gibi belirtiler görülür.
Bitkisel tedaviler ise son yıllarda tüm hastalıklar için ilk akla gelen tedavi seçenekleri arasındadır. Crohn hastalığı da kontrol edilmesi zor ve vücudun genelini etkileyen sistemik bir hastalık olduğu için, bitkisel tedaviler açısından en çok araştırılan hastalıklardan biridir. Crohn hastalığında bitkisel tedavi mümkün olabilir.
Öncelikle Crohn hastalarının hastalıklarının alevlenmelerini engellemek için ve bağırsaklarındaki emilim sorunlarından ötürü vücutlarında oluşabilecek olan besin eksikliklerine karşı genel bazı tavsiyelerde bulunacağız.
- Bağırsak mikrobiyotasını düzenlemek için probiyotik ve prebiyotik besinler tüketiniz
- Kızartmalardan kaçınınız ve genelde haşlama tercih ediniz
- Sindirmekte zorlandığınız gıdalardan kaçınınız
- Hazır ve katkılı gıdalardan kaçınınız
- Rafine yağlar kullanmayınız ve sızma zeytin yağını tercih ediniz
- Soğuk pres çörek otu yağı tercih edebilirsiniz
- Düzenli fakat hafif egzersizler yapınız
- Uykusuz kalmayınız
- Stresli bir hayattan kaçınınız
Gelelim Crohn hastalığında bitkisel tedavi olanaklarına ve bu hastalar için faydalı olabilecek bitkilere ve doğal yöntemlere. 2015 yılında yapılan ve Annals of Gastroenterology dergisinde yayınlanan bir çalışmada, enflamatuvar bağırsak hastalıklarında bitkisel tedavilere dair literatür incelenmiştir. Birçok araştırmanın incelendiği çalışmada faydalarıyla öne çıkan bitkisel takviyelerden bahsedeceğiz.
Artemisia absinthium (Yavşan/Pelin otu)
Chron hastalığı bitkisel tedavi dendiğinde ilk akla gelen bu ottur. Bu araştırmada pelin otu bitkisinin Crohn hastalığı üzerindeki etkilerine dair iki çalışma incelenmiştir. Bu çalışmalardan birinde en az 3 haftadır prednizon kullanan Crohn hastalarının bir kısmına ek olarak pelin otu (3×500 mg/gün) bir kısmına da plasebo içeren bir bitkisel karışım verilmiştir. 8 hafta sonra, plaseboya kıyasla, pelin otu verilen hasta grubunun % 65’inde neredeyse tam remisyon görülmüştür.
Başka bir çalışmada 20 Crohn hastasının bir kısmı standart tedavilerine ek olarak pelin otu tozu bir kısmı da plasebo almıştır. Çalışmanın başlangıcından itibaren 6 hafta sonra pelin otu alan hastaların % 80’inde (10 kişiden 8’i) remisyon sağlanırken bu plasebo alan hastalarda sadece % 20 (10 kişiden 2’si) olmuştur. Bu çalışmalar pelin otunun Crohn hastalığı için etkili olabileceğini göstermektedir.
Pistacia lentiscus (Damla sakızı)
Araştırmada damla sakızının Crohn hastalığı üzerindeki etkilerini gösteren iki çalışmadan bahsedilmektedir. Çalışmalardan birinde 4 hafta boyunca 10 hastaya düzenli olarak günde 0.37 gram damla sakızı verilmiştir. Damla sakızının Crohn hastalığında enflamasyonla ilişkili IL-6 ve CRP değerlerinde ciddi oranda azalma sağladığı görülmüştür.
Diğer bir çalışmada, damla sakızının enflamasyonla ilişkili TNF-α değerlerinde de ciddi anlamda azalma sağladığı ve immünomodülatör (bağışıklık sisteminin verdiği cevabı düzenleyen/değiştiren madde) görevi gördüğü ortaya konulmuştur.
Bu çalışmalara dayanarak, damla sakızının Crohn hastalığının tedavisinde ümit vadettiği ve araştırmada, damla sakızının Crohn hastalığındaki faydalarının, çift kör, plasebo kontrollü çalışmalarla daha detaylı olarak incelenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Cannabis sativa (esrar)
Chron hastalığı bitkisel tedavisi aşamasında bu bitkide etkilidir. Cannabaceae familyasından Cannabis, esrar olarak bildiğimiz psikoaktif maddeler içeren bir bitkidir. Tıbbi amaçlarla kullanılan esrarın da incelendiği araştırmada esrarın enflamatuvar süreçleri iyileştirebildiği belirtilmiş ve retrospektif gözlemsel bir çalışma anlatılmıştır.
Çalışmada Crohn hastası 26 erkek esrar kullanımından önce ve sonra hastalık değerleri açısından incelenmiştir. 30 hastanın 21’inde, esrar kullanımı ile büyük oranda iyileşme sağlanmış ve hastaların diğer ilaçlara da eskisi kadar ihtiyaçları kalmamıştır.
Bu araştırmada ayrıca deneysel kanıtların da, kannabinoid sistemin kolon enflamasyonunu durdurduğunu ve enflamatuvar bağırsak hastalıklarında tedavi edici etkileri için kullanılabileceğini desteklediği belirtilmiştir.
Bu araştırmanın ele aldığı çalışmalar oldukça ümit vericidir. Ancak bu bitkileri terapötik amaçlarla denemeden önce mutlaka doktorunuza danışınız.