Kolesterol, halk arasında kötü olarak bilinen ama aslında vücudumuz için gerekli olan bir maddedir. Ancak yüksek miktarı vücutta kolesterol belirtileri ortaya çıkararak kişiye rahatsızlık vermektedir. Kolesterol hastalığı olarak adlandırılan bu rahatsızlık kişinin yaşam şeklini değiştirmesiyle kolaylıkla düzeltilebilmektedir. Ancak kişinin yaşantısına dikkat etmemesi veya hastalığın altında yatan diğer sebepler tedaviyi güçleştirebilmektedir.
Kolesterol Nedir ?
Toplulumuzda yaygın olarak karşılaştığımız hastalıklardandır yüksek kolesterol hastalığı. Birçok kişi tarafından kolesterol dendiği zaman her türlüsünün kötü olarak akla geldiği biliniyor. Ancak yıllardır bu şekilde bilinen kolesterolun aslında iyi bir madde olduğu son yıllarda gündeme gelmeye başladı. Peki nedir bu kolesterol. Kolesterol bütün hücrelerimizde var olan ve yapı olarak yağa benzeyen bir maddedir. Bu madde kaslar, karaciğer, bağırsaklar, sinirler, kalp ve beynimize kadar bütün organlarımızın hücrelerinde bulunur. Vücut bu kolesterol maddesini safra üretmek ve D vitamini sentezlemek için kullanır. Üretilen safra ise vücuttaki yağları sindirir. Ancak bütün bu metabolik işlemler için kolesterolün normal seviyelerde olması gerekir. Kolesterol miktarı azaldığı veya çoğaldığı zaman vücutta kolesterol belirtileri ortaya çıkar.
Kolesterol Belirtileri
Kolesterol vücutta ki hormon yapımı, D vitamini sentezi ve safra yapımında kullanıldığı için eksikliği durumunda pek çok fonksiyon bozukluğuyla karşı karşıya kalırız. Üstelik sadece ileri ki yaşlarda değil çocuk yaşta ki kişilerde kolesterol miktarının dengesizliğinden etkilenirler. Özellikle çocuklarda kolesterol eksikliği yaşandığı zaman gelişim bozukluğu meydana gelir. Ayrıca sinir sistemi bozulur ve sinir sistemi fonksiyonları yerine getirilemez. Onun için çocuklarımızın yediği besinlerde kolesterol olmasına özen göstermeliyiz. Ancak fazla kolesterolden de kaçınmalıyız. Kolesterol belirtileri ise eğer kolesterol yüksekse başlangıcı belirgin olarak ortaya çıkmayabilir. Ancak zaman içerisinde damarlar içerisinde birikerek çeşitli sıkıntılara sebep olur. Kolesterol belirtileri şu şekilde;
- Aşırı yorgunluk ( vücutta organlara yeterli miktarda kan gidememesi sonucu)
- Nefes darlığı
- El ve ayaklarda uyuşma
- El ve ayaklarda soğukluk
- Halsizlik
- Solgun cilt
- Yara iyileşmesinde gecikme
- Korneada renk değişikliği
- Ağrı ve kramplar
- Kanda oksijen azalması
- Bacaklarda yanma hissi
- Gözde sarı renkli yağ bezeleri
- Dalak ve karaciğer büyümesi
- Damar tıkanıklığı
- Kalp krizi
Kolesterol Nasıl Düşürülür ?
Eğer kendinizde kolesterol belirtileri saptadıysanız acil olarak bir doktora başvurmanız gerekmektedir. Doktorunuz yüksek kolesterol teşhisi koyduysa eğer size yaşam tarzınız hakkında tavsiyeler verecek ve yemek düzeninizi değiştirmenizi isteyecektir. Bu hususlara dikkate ettiğiniz takdirde kolesterolünüz zaman içerisinde düşecek ve vücudunuzda meydana gelen kolesterol belirtileri azalacaktır. Ancak bütün bunlara dikkat etmenize rağmen kolesterol miktarınız düşmeyebilir. Böyle bir durumla karşılaştığınızda korkmanıza gerek yok. Doktorunuz size bazı ilaçlar verecek ve bu şekilde kolesterolünüzün düşmesi sağlanacaktır. Kolesterol düşürmek için;
- Kızartmalardan uzak durun.
- Egzersiz yapın.
- Fastfood gıdalar tüketmeyin.
- Paketli gıdalardan uzak durun.
- Tam yağlı gıdalardan uzak durun.
- Lif oranı yüksek gıdalar tüketin.( tam buğday, çavdar veya kepekli ekmek, makarna, kuru baklagil)
- Haftada en az 4 gün sebze tüketin.
- Meyve alımına özen gösterin. (tok karnına ve akşam 8’den sonra tüketilmemesi gerekir.)
- Bol soğan ve sarımsak tüketin.
- Kuruyemiş almaya özen gösterin. ( ceviz, fındık, leblebi miktarı fazla olmayacak şekilde.)
- Elma sirkesi kullanmaya çalışın.
- Sigaradan uzak durun.
HDL Kolesterol
HDL iyi kolesterol olarak adlandırdığımız kolesteroldür. Yani vücutta mutlaka olması gereken kolesteroldür. Vücudumuzda kandaki kolesterolün yaklaşık olarak 1/3’ü HDL tarafından taşınmaktadır. Bu kolesterol kötü olan LDL kolesterolünü çeker ve kötü olan bu kolesterolün damarların içinde birikmesini önler. Özellikle çocuklara HDL az olduğu takdirde gelişim bozuklukları ve zeka geriliği ortaya çıkabilmektedir. Onun için çocuklar HDL adını verdiğimiz iyi olan kolesterolun alımına özen gösterilmelidir. Ayrıca ileri yaşlarda ki kişilerde ise HDL miktarı yetersiz olduğu zaman çeşitli kalp hastalıklarının ortaya çıktığı bilinmektedir.
LDL Kolesterol
LDL kötü kolesterol olarak adlandırdığımız kolesteroldür. Yani vücutta gerektiğinden fazla olan kolesteroldür. Vücudumuzda kanımızda ki kolesterolün büyük çoğunluğu LDL adını verdiğimiz kötü olan kolesterol tarafından taşınır. Bu kolesterol damarları tıkar. Bunu da diğer metabolik ürünlerle birleşerek gerçekleştirir. Yüksek oranda sağlıksız yağ tüketildiği zaman LDL meydana gelir ve bunun sonucunda kolesterolünüz yükselmiş olur.
Kolesterol Tedavisi
Kolesterol genel olarak ilaç alınmadan tedavi edilebilmektedir. Ancak bu tedavi sürecinde doktorunuzun size vermiş olduğu diyet listesine uymanız ve verdiği egzersizleri mutlaka yerine getirmeniz gerekmektedir. Doktorunuzun bütün tavsiyelerine uyduğunuz takdirde kolesterol belirtileri hızla azalacak ve zaman içerisinde kaybolacaktır. Ancak bütün bu tavsiyelere uymadığınız takdirde de kolesterol miktarı ender de olsa düşmeyebilir.
Kolesterol belirtilerinizin azalmadığını hissettiğiniz zaman doktorunuza gidiniz. Doktor bunu somut olarak gördükten sonra kolesterolünüzü düşürmek için ilaç tedavisine başlayacaktır. Ayrıca hastalık riski fazla olan biriyseniz doktorunuz tedavinin başında da ilaç tedavisi verecektir. Hastalık riskiniz fazlaysa veya daha önce hastalık geçirdiyseniz ve kolesterol değerleriniz ilaçla düşürülüyorsa kolesterol ilaçlarını ömür boyu kullanmalısınız.