Kortizon, böbreküstü bezlerinde üretilen ve insan vücudu için oldukça önemli bir hormondur. Vücuttaki kortizon üretimi kişiden kişiye değişebilmekle birlikte bireylerin sinirli, stresli ve gergin olduğu dönemlerde kortizon üretim seviyesi artış göstermektedir. Kortizon birçok ilaçların üretiminde kullanılmakla birlikte içeriğinde de kullanılmaktadır. Aşırı kullanımı ise insanları oldukça sıkıntılı ve zorlu bir hastalık dönemi ile baş başa bırakabilir.
Kortizon Nasıl Kullanılır?
Kortizon bireyin bağışıklık sistemini güçlendirici bir etkiye sahiptir. Bireyin vücudunda yeterli miktarda bulunmadığı zamanlarda halsizlik, yorgunluk v zayıf bağışıklığa yol açtığı bilinmektedir.
Kortizon tedavisinin çeşitleri vardır ve bu tedavi yöntemleri bireylerin kendi kendilerine uygulayabildiği yöntemlerdir. Kortizon iğnesi, kortizon hapı ve kortizon kremleri olarak çeşitli seçenekleri vardır.
Kortizon İğnesi
İğne ile vücuda enjekte edilen kortizon tedavisi genellikle kas ve eklem iltihaplanmalarında kullanılır. Çok fazla et tüketildiğinde oraya çıkan gut hastalığının tedavisinde de kullanıldığı bilinmektedir. İğnenin uygulandığı bölgede ise vücutta birkaç günlüğüne kızarıklık ve şişlik meydana getirebilir.
Kortizon Kremleri
Bireylerin ciltlerinde meydana gelen çeşitli rahatsızlıklarda kullanılabilen kortizon kremleri oldukça hızlı etki göstermesiyle bilinir. Böcek ısırmalarında da kullanılan bu tedavi yöntemi, yüzde ve ellerde meydana gelecek olan lekelenmelerde de kullanılmaktadır. Bireyin hormon dengesini de belli bir seviyede tutar.
Kortizon Hapları
Genelde belli başlı rahatsızlıklar için kullanılan kortizon hapları herhangi bir doktor tavsiyesi ve reçetesi olmadan kullanılmamalıdır. İlacın kullanımına başlandıktan sonra ise herhangi bir şekilde doktora danışılmadan bırakılmamalıdır. Bırakıldığı takdirde vücudun dengesini bozan etmenler barındırmaktadır.
Kortizonun Yan Etkileri Nelerdir?
İnsan vücudunun belli bir bölümünde görülmez. Vücudun her yerinde çeşitli şekillerde yan etkilerinin görülebileceği kortizonun bilinen en önemli yan etkisi şişlik ve kızarıklıktır. Bunların dışında ise bulantı hissi, karın bölgesinde yağlanma, kemik erimesi, uykusuzluk, nefes darlığı, baş dönmesi, ciltte sivilcelenme, ciltte yağlanma gibi yan etkilerine de sahiptir. Bu etkilerden herhangi birinin hissedilmesi veya fark edilmesi durumunda kişi hemen doktoruna başvurmalıdır ve uzman görüşü olmadan ilacı bırakmamalı veya dozajında değişim yapmamalıdır. Aşırı fazla kortizon alınması sonucunda bu etkilerin şiddetinin arttığı bilinmekle beraber yine bir uzaman görüşü olmadan kullanım miktarı arttırılmamalıdır.
Kortizon Tedavisinde Beslenme
Kortizon tedavisini uygulayan bir kişinin belirli bir beslenme üzeni olmalıdır. Uzmanların verdiği beslenme programının dışında herhangi bir besin tüketmemelidir. Kortizon tedavisindeki en önemli detay ise tuz kullanımının azaltılmasıdır. Tuz denildiğinde ise yalnızca yemeklere sonradan ilave edilen tuz gelmemelidir. Örnek olarak belirtmek gerekirse tüketilen ekmeğin içerisindeki tuz miktarı da göz önünde bulundurulmalıdır. Uzmanların tavsiyesi olarak ise tuzsuz ekmek tüketimi oldukça faydalı olacaktır.
Bol sebze ve meyve tüketimi de kortizon tedavisinin en önemli beslenme programları arasındadır. Alınacak olan vitamin ve mineral miktarının yükseltilmesi tedavinin etki göstermesinde önemlidir. Potasyum içeriği yüksek olan sebzelerin tüketimi önem arz etmektedir.
Kortizon tedavisi gören bireylerde kemik yıkılması oldukça sık görülen bir durumdur. Bu durumun önüne geçmek için yapılması gereken ise kalsiyum alımının arttırılmasıdır. Alınan kalsiyum miktarı arttırıldıkça kemiklerin zarar görmesi azalacaktır. Kalsiyum için en çok tüketilmesi gereken besinler ise kurubaklagiller, yeşil yapraklı sebzeler, süt ve yoğurt olarak nitelendirilebilir.
Kortizon kullanımından kaynaklı olarak şeker metabolizmasında bozukluklar yaşanabilir. Bu durumdan kaynaklı olarak bireylerin tatlı ve yağlı yiyecek tüketme isteği daha da artacaktır. Kortizon tedavisi uygulanan kişi ise kendisini olabildiğince bu tatlı ve yağlı tüketim maddelerinden uzak tutmalıdır. Tatlı ihtiyacını ve isteğini gidermek isteyen kişiler bunları düzenli olarak tüketecekleri meyvelerden karşılayabilirler.
Kortizon Ne İşe Yarar?
Kortizon bağışıklığı baskılayan bir ilaçtır. Vücutta oluşacak olan iltihaplanmaların şiddetlenmesini engelleyerek bir süre sonrasında da tamamen keser. Kortizonun yeterli miktarda olmaması durumunda ise vücuttaki iltihaplanmalar artış gösterir. Bireyin vücudundaki kortizon üretiminin yetersiz olması durumundan ek takviyeler yapılmaktadır. Kortizon iğneleri, kortizon hapları ve kortizon kremleri sayesinde bu eksiklik giderilmektedir. Bireylerde en sık rastlanan hastalıklar arasında yer alan astım ve alerjik rahatsızlıkların giderilmesinde kullanılan başlıca ilaçlar arasındadır. Bunlar dışında ise çeşitli cilt rahatsızlıkları, ciltte kuruma, romatizma, zehirlenmeler ve idrar yolu iltihaplanmalarında da önemli bir etkiye sahiptir.
Kaynak: Wikipedia