Dişlerde bulunan çapraşıklık, boşluk, aralık, kapanış bozuklukları, dönük dişler gibi estetik problemlerin çözümü ortodontik tedavilerdir. Ortodontik tedavi denilince akla ilk gelen metal diş teli tedavisi olmaktadır. Dişlerdeki bozukluklar sadece estetik görünümü değil, dişlerin sağlığını ve çiğneme konuşma gibi fonksiyonları da olumsuz etkileyebilir. Metal teller ile ortodontik tedavi uzun yıllardır hastaların estetik kaygılarını gidermek amacıyla uygulanmaktadır.
Şeffaf Aparey ve Tel Tedavisi
Son yıllarda gelişen teknolojik imkânlarla dişlerde teller olmadan da ortodontik bozukluklar tedavi edilmeye başlandı. Günümüzde hızla yaygınlaşan şeffaf aparey tedavisi tel takmak istemeyen hastaların başvurduğu ilk yöntemdir. Hastalar tarafından şeffaf aparey mi tel tedavisi mi daha etkili sonuç verdiği merak edilir. Her iki tedavi tekniğinin de avantaj ve dezavantajları bulunur. Uzman diş hekimi tarafından hastaya uygun yöntem belirlenir.
Metal Tellerin Dezavantajları Nelerdir?
Klasik tel tedavisinde kullanılan malzemelerin paslanmaz çelik ve çeşitli alaşımlardan oluşması nedeniyle ağızda metal rengi bir görünüm oluşur. Tellerin görüntüsü kimi hastalar tarafından olumlu karşılanırken, kimi hastalar bu görüntüyü istemez. Özellikle 12-18 yaş arası gençlerde çok sık bulunan telleri yine bu yaş grubu hastalar daha kolay kabul ederken, çalışma hayatında bulunan erişkin hastaların ilk tercihi metal teller olmamaktadır. Erişkin hastalar metal braket görüntüsünü çocukça bulabilmektedir. Türkiye’de sosyal ilişkilerde etraftan gelebilecek yorumlara oldukça açık bir toplum olmanın etkileri bu konuda dezavantaja dönüşebilmektedir.
Tedavi esnasında oluşan görünümün yanı sıra tel tedavisinde yemek yerken ve fırçalarken dikkatli olunması gerekir. Yemek konusundaki kısıtlamalar, belirli gıdaların diyetten çıkarılması olarak değil fakat bu gıdaları tüketme biçimini değiştirmeyi gerektirir. Gıdaların ısırılarak, büyük lokmalar halinde tüketilmesi önerilmez. Çekirdeği olan meyvelerin çekirdeklerinin önceden ayıklanması istenir. Asitli içeceklerin pipetle içilmesi önerilir. Fırçalama yaparken fırçalama gerektiren diş yüzeyleri daha karmaşık haldedir. Tellerin arasına birikebilen gıdalar uzun süren tedavi sürecinde ağız ve diş sağlığını olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle teller için özel fırçalar ve fırçalama teknikleri kullanılır.
Şeffaf Plak Tedavisinin Avantajları Nelerdir?
Şeffaf plak tedavisinin avantajları metal tellerin yarattığı sıkıntıları çözebilecek ölçüdedir. En büyük tercih edilme sebebi şeffaf plakların ağızda görülmemesi ve bu yüzden estetik ortodontik tedavilerden biri olmasıdır. Şeffaf plakların metalik görüntü oluşturmaması nedeniyle erişkinler sıklıkla tercih eder. Şeffaf plakların diğer avantajları yemek yeme ve fırçalama esnasındaki kolaylıktır. Yemek yerken ve fırçalarken şeffaf aparey ağızdan çıkarılır. Hastalar her zamanki gibi gıdaları tüketebilir ve rahatça dişlerini fırçalayabilir.
Şeffaf Plakların Dezavantajı Nedir?
Şeffaf plakların en büyük dezavantajı hastaların uyumuna ihtiyaç duyulmasıdır. Her öğünde şeffaf plakların takılıp çıkarılması uzun dönemde yıpratıcı bir sorumluluk haline gelebilir. Ev harici yerlerde yemek öncesi lavabonun kullanılması gereklidir.
Şeffaf aparey için ortodonti uzmanları günde minimum 18 saat kullanılmasını önermektedir. Dişlerin hijyeninin yanı sıra plakların da hijyeninin sağlanması gerekmektedir.
Ortodontik Tedavi Süresi Hangi Yöntemle Daha Kısadır?
Basit bozuklukların tedavisinde şeffaf plak tedavisi daha kısa sonuç vermektedir. Hafif çapraşıklık boşluk durumlarında şeffaf plaklar 6-8 ay gibi sürelerde dişleri düzeltebilmektedir. Metal tel tedavisi en kısa 10-12 ay sürmektedir. Metal tellerin daha uzun sürmesinin sebebi tel tedavisinin belirli aşamaları olması ve kademe kademe yol alınmasıdır. Kolay vakalarda şeffaf plaklar hızlı olabilirken zor vakalarda ise tel tedavisi daha hızlı sonuç verebilmektedir. Bunun nedeni şeffaf plakların zorlu vakalarda yetersiz kalabilmesidir.
En Etkili Tedavi Yöntemi Hangisidir?
Bu sorunun cevabı da vakanın zorluğuyla ilişkilidir. Kolay vakalarda iki tedavi yöntemi de etkin olmaktadır. Fakat daha zor vakaların tedavisinde kesinlikle şeffaf plaklar tek başına yetersiz kalmaktadır. Örnek olarak diş çekimi gereken, büyük boşlukların kapatılması gereken veya 45 dereceden daha fazla dönük dişlerin düzeltilmesinde şeffaf aparey tek başına yetersizdir. Bu durumlar bir ortodontik uzmanı tarafından tespit edilir, hastaların beklentileri doğrultusuna gerekli yönlendirmeler yapılmaktadır.