Parmağın bir pozisyonda sıkışıp kalması veya bükülü halde kilitlenmesiyle karakterize edilen bir durumdur. Tetik parmak, parmak tendonlarının çevresindeki kılıfların daralması sonucunda ortaya çıkar ve genellikle bir parmağın bükülüp düzleştirilmesini zorlaştırır. Durum adını, parmağın açılması sırasında bir tetik mekanizmasını andıran ani bir hareketten alır.
Çekiç Parmak Nedir?
Çekiç parmak, parmağın uç ekleminin bükülü kalmasına yol açan bir deformitedir. Genellikle spor yaralanmaları veya parmağa doğrudan gelen darbeler sonucu meydana gelir. Parmağın ucunu düzeltmek zorlaşır ve kişi parmağını normal şekilde kullanamaz. Tedavi edilmediğinde parmakta kalıcı bir şekil bozukluğu oluşabilir. Tedavi seçenekleri arasında atel kullanımı, fizik tedavi ve bazı durumlarda cerrahi müdahale bulunur.
Tetik Parmak Nedenleri
Tetik parmak, parmakları hareket ettiren tendonların düzgün kaymasını sağlayan kılıfların daralması sonucu ortaya çıkar. Bu kılıflar, normalde tendona kayganlık sağlayarak hareketi kolaylaştırır. Ancak, sürekli stres, aşırı kullanım veya iltihaplanma nedeniyle bu kılıflar daralır ve tendonun hareketini kısıtlar. Sık tekrar eden el hareketleri yapan kişilerde bu rahatsızlık daha sık görülür. Örneğin, marangozlar, müzisyenler, bahçıvanlar ve bilgisayar kullanıcıları gibi meslek gruplarında risk yüksektir. 40 yaş ve üzeri bireylerde daha sık görülür. Ayrıca, kadınlarda erkeklere kıyasla daha yaygındır. Diyabet, romatoid artrit gibi hastalıklar riski artırabilir. Parmak veya elde meydana gelen travmalar tetik parmak gelişimini tetikleyebilir.
Tetik Parmak Belirtileri
Sabahları parmağı hareket ettirirken bir sertlik hissedilebilir. Parmağı büküp açarken, bir noktada takılma veya tıkanma hissi olabilir. Parmağın tabanında şişlik ve hassasiyet görülebilir. Bu durum, tendon kılıfının iltihaplanmasından kaynaklanır. Parmağın bükülmesi veya açılması sırasında ağrı hissedilebilir. Bu ağrı genellikle parmağın tabanında yoğunlaşır. Parmak kilitlenmiş bir pozisyonda kalabilir ve açılması için diğer el ile müdahale gerekebilir.
Tetik Parmak Tedavi Yöntemleri
Tetik parmak tedavisi, semptomların şiddetine ve kişinin günlük hayatını ne kadar etkilediğine bağlı olarak değişiklik gösterir. Elin ve parmakların dinlendirilmesi, semptomların hafiflemesine yardımcı olabilir. Parmakları fazla zorlamamak, belirtilerin ilerlemesini engelleyebilir. İltihaplanmayı azaltmak için soğuk kompres uygulanabilir. Ayrıca doktor önerisiyle anti-enflamatuar ilaçlar kullanılabilir. Özel olarak tasarlanmış ateller, parmağın dinlenmesine ve tendondaki stresi azaltmaya yardımcı olur. Genellikle gece kullanılması önerilir.
İltihaplanmayı ve ağrıyı azaltmak için doktorlar kortikosteroid enjeksiyonları uygulayabilir. Bu tedavi yöntemi genellikle kısa vadeli rahatlama sağlar, ancak bazı vakalarda uzun süreli etkili olabilir. Tendonların güçlenmesi ve hareket kabiliyetinin artması için bazı egzersizler ve fizik tedavi yöntemleri uygulanabilir. İleri düzey tetik parmak vakalarında cerrahi tedavi gerekebilir. Bu işlem sırasında, daralmış olan tendon kılıfı genişletilir veya serbest bırakılır. Bu, tendonun daha rahat hareket etmesine olanak tanır ve parmağın serbestçe hareket etmesini sağlar.