C vitamini nedir?
L-askorbik asit olarak da bilinen C vitamini, bazı gıdalarda doğal olarak bulunurken bazı gıdalara dışarıdan eklenen temel vitaminlerden biridir. İnsanlar hayvanların aksine C vitaminini sentezleyemezler; bu nedenle diyetle almak zorundadırlar. Kolajen, L-karnitin ve bazı nörotransmiterlerin sentezlenebilmesi için C vitamini gereklidir. Ayrıca protein metabolizmasında rol oynar. Bir protein olan Kolajen, yara iyileşmesinde önemli görevlere sahiptir ve bağ dokusu bileşenidir. Antioksidanların üretilmesinde de görev alan bu vitaminin vücutta birçok fonksiyonu olduğunu söyleyebiliriz.
Araştırmalar, antioksidanların serbest radikallerin zararlı etkilerini ve kardiyovasküler hastalık riskini azalttığını göstermektedir. Ayrıca bu vitamin bağışıklık fonksiyonlarında da görev alır ve bitkisel kaynaklı demirin emilimini arttırır. Vücutta yeterince C vitamini olmadığında, yorgunluk, bağ dokusu zayıflığı ve iskorbüt hastalığı ortaya çıkabilir. Tabi fazla alındığında zararlı olabilmektedir. C vitamini fazla alınırsa ne olur yazımızda onu da işleyeceğiz.
Biz bu makalemizde C vitamini fazlalığı belirtileri nelerdir bunlar hakkında bilgi vereceğiz ve C vitamini fazlalığı zararları hakkında da detaylı şekilde bilgi aktaracağız..
C Vitamini Fazlalığı Nedir?
C vitamininden zengin yiyeceklerden zengin beslenmek genellikle herhangi bir sağlık sorununa yol açmaz. Ancak C vitamini takviyeleri almak bazı yan etkilere neden olabilir. Yetişkinlerde, günlük C vitamini dozu, erkekler için 90 miligram ve kadınlar için ise 75 miligramdır. Günde 2.000 mg’dan daha fazla C vitamini tüketen yetişkinlerde yan etkiler ortaya çıkabilir. Bir kişi tavsiye edilen C vitamini miktarını aştığında sindirim sistemi tahriş olabilir ve kişi sindirim sorunları yaşayabilir.
C Vitamini Fazlalığı Belirtileri
Diyetle fazla C vitamini alınmasının bir zararı olmasa da takviyelerle alınan C vitamini fazlalığı belirtileri aşağıdaki şekildedir:
- İshal
- Kusma
- Mide yanması
- Karın ağrısı
- Baş ağrısı
- Uykusuzluk
C Vitamini Fazlalığının Zararları
C vitamininden zengin bir diyetle beslenmek genellikle bir yan etkiye veya zarar neden olmaz. Ancak yüksek doz C vitamini takviyeleri ile ilgili olarak bilim adamlarının bazı endişeleri vardır. C vitamini fazlalığı zararları şunlardır:
Demir emilimi
C vitamini, bitkisel kaynaklı demirin emiliminin arttırdığı için teorik olarak aşırı demir emilimine neden olabileceğine dair endişeler de mevcuttur. Sağlıklı bireylerde bu bir sorun olmasa da kalıtsal hemokromatoz rahatsızlığı olan kişilerde yüksek dozda C vitamini tüketimi aşırı demir yükünü arttırarak doku hasarına neden olabilir.
Böbrek taşları
Doktorlar, yüksek miktarda C vitamini takviyelerinin, idrarla oksalat ve ürik asit bileşiklerinin atılmasına neden olabileceğini düşünür. Bu maddeler ise böbrek taşı oluşumuna neden olabilir. Kidney International dergisinde yayınlanan bir vaka çalışmasında, 4 ay boyunca her gün 4 g veya daha fazla C vitamini alan bir kadında böbrek taşı geliştiğini bildirmişlerdir.
Bununla birlikte, C vitamini ve böbrek taşı arasındaki ilişkiyi araştıran daha geniş çaplı bazı araştırmalarda daha önce böbrek taşı olan kişilerde yüksek miktarda C vitamini tüketiminin böbrek taşı oluşumu riskini arttırdığı belirtilmiştir. Yani bu çalışmalarda daha önce böbrek taşı öyküsü olması riski arttırmaktadır.
DNA hasarı
Normal koşullarda C vitamini bir antioksidandır ve antioksidanlar hücrelerin zarar görmesini engelleyerek vücudumuzu hastalıklara karşı korur. Ancak bu vitamin bazı durumlarda pro-oksidan görevi görebilir. Pro-oksidanlar ise antioksidanların tam tersidir ve oksidatif strese neden olarak hücrelerin zarar görmesine yol açabilir. Test tüplerinde yapılan bazı araştırmalar oral yolla alınan ve pro-oksidan gibi davranan C vitamininin DNA hasarına neden olabileceğini ve kanser gelişimine yol açma riskinin olduğunu iddia etmektedir. Bununla birlikte, başka çalışmalarda yüksek miktarda C vitamini alımının oksidatif hasara veya kanser riskinde artışa neden olduğu gösterilmemiştir.
Besin dengesizliği
C vitamini fazla alınırsa ne olur sorusu için verilebilecek bir başka cevap da vücudumuzun besinleri işleme şeklini değiştirmesidir. Fazla miktarda C vitamini, bakır ve B-12 seviyelerini azaltabilir. Bu durumda besin eksiklikleri ortaya çıkabilir ve vücudumuzun temel fonksiyonlarının yerine getirilmesi açısından eksiklikler meydana gelebilir.
Osfeofit
Artrit Vakfı‘nda bahsi geçen bir çalışmada, çok yüksek miktarda C vitamini almanın osteofit olarak adlandırılan ağrılı kemik mahmuzlarının gelişimine yol açmasının mümkün olduğu belirtilmiştir. Ancak gene Artrit Vakfı‘nda, C vitamini seviyesi düşük olan kişilerde iltihaplı eklem romatizması riskinin de daha yüksek olduğu belirtilmiştir. Bu araştırmaların bulgularına dayanarak vücuttaki C vitamini miktarlarının dengede bulunmasının önemli olduğunu söyleyebiliriz. C vitamini fazlalığı belirtileri ve zararları yazımızda derinlemesine sizler için incelememizi gerçekleştirdik.