Latince Asparagus ismi ile de anılan zambakgillerden bir bitki kuşkonmazın faydaları onu popüler hâle getirmiştir. İki yüzden fazla türü bulunan kuşkonmaz familyasında bazı türler süs bitkisi, bazıları da aranjman olarak kullanılmaktadır. Ancak asıl ünü tüketilmeye başladıktan sonra iyi geldiği hastalıklarla yaygınlaşmıştır.
Yaklaşık olarak 2500 yıllık bir geçmişi olduğu tahmin edilen kuşkonmaz mızrağa benzeyen uçlara ve yeşil bir renge sahiptir. Büyük çoğunlukla bahar mevsimi ile birlikte toplanırlar ve birçok şekilde tüketilebilirler. Kuşkonmazın faydaları kanserle mücadeleden boşaltım sistemine kadar uzanır. Makalemizde kuşkonmaza dair tüm ayrıntıları öğrenebilirsiniz.
Kuşkonmazın tadı nasıldır?
Kuşkonmazın en çok tüketilen türleri farklı tatlara sahiptirler. Yeşil kuşkonmazların inceleri kokuları ile ünlüdür ve yoğun bir kokuya sahiplerdir. Ayrıca lifli bir yapıları vardır. Yeşil kuşkonmazların kalınlarında ise lezzet biraz daha farklıdır. Daha kolay çiğnenebilir olanları kalın kuşkonmazlardır çünkü daha az lifli bir yapıya sahiptirler.
Yeşil kuşkonmazın yanı sıra beyaz kuşkonmaz da vardır. Bu türde ise lifli yapı kendini sert ve sulu bir hâle bırakır. Ayrıca toprağımsı tat da daha acılaşır. Beyaz kuşkonmazın tadı acıdır. Ayrıca beyaz kuşkonmazın yetiştirilmesi sürecinde daha fazla emek sarf edilir. Dolayısıyla beyaz kuşkonmazın yetiştirilmesi daha zahmetli ve zordur. Bu da temin edilmesi için gereken maliyeti biraz artırır. Yeşil kuşkonmaza göre fiyatı biraz daha fazladır. Ancak her ne olursa olsun kuşkonmazın tüketilebilir her türü vücuda birçok yarar sağlamaktadır.
PinEn yaygın çeşidi yeşil kuşkonmaz ve bir diğer türü beyaz kuşkonmazın yanı sıra mor kuşkonmaz da vardır. Mor kuşkonmaz diğer türlerine göre daha tatlıdır. Tadı diğerlerine göre daha belirgin ve yoğundur.
Bu arada renk farklılıklarının doğmasının nedeni yetiştiriliş süreçleri ile alakalıdır. Örneğin beyaz kuşkonmazın beyaz olarak kalmasının nedeni yer altında yetiştiriliyor olmasıdır. Bitkilere yeşil rengini veren klorofilden güneş göremediği için mahrum kalan beyaz kuşkonmaz rengini bu duruma borçludur.
Kuşkonmazda hangi vitaminler var?
Kuşkonmazın sahip olduğu besin değeri ile de ünlüdür. Dengeli bir beslenme süreci ile hayatınıza sağlıklı bir şekilde devam etmek için sofralarda kuşkonmazın mutlaka bulunması gerekir. Vücuda yarar sağlayan birçok bileşeni içeriğinde barındıran kuşkonmazda bulunanlar şu şekilde sıralanabilir:
- DNA üretimi için kullanılan bir tür B vitamini folatlar
- Kan pıhtılaşması için önemli bir görev üstlenen, dolaşım sistemi ve kemik sağlığının olmazsa olmazlarından K vitamini
- Kas ve sinirlerin sağlıklı bir biçimde çalışmasını ve işlevlerini sürdürebilmesini sağlayan potasyum
- Cilt, kemik ve bağ dokular için iyileştirici etkileri olan ve vücudun ihtiyacı olan demir emilimini sağlamaya yardımcı bir antioksidan C vitamini
- Kemiklerin büyüyüp gelişmesinde, görme, üreme ve diğer hücre fonksiyonlarının iyileştirilmesi ile bağışıklık sistemi için önemli bir rol üstlenen A vitamini
Kuşkonmazın Besin Değeri
Bir porsiyon kadar kuşkonmazın içerdiği kalori ve besin değerleri ise şu şekildedir:
- Bir porsiyon kuşkonmaz yaklaşık 13 kaloridir.
- 1.5 gram protein (günlük vücut tarafından alınması gereken mijtarın %3’üne tekabül eder.)
- gr yağ
- 2.6 g karbonhidrat
- 1.4 g lif (alınması gereken günlük miktarın %5.6’sı)
- 135 miligram potasyum (günlük ihtiyacımız olan miktarın %2.9’u)
- 3.8 mg C vitamini (günlük alınması gereken miktarın %6.3’ü)
- 35 mikrogram folat (günlük alınması gereken miktarın %8.8’i)
- 507 IU’luk miktarda A vitamini (günlük alınması gerekenin %10.1’i)
- 27.9 mikrogram K vitamini (alınması gereken günlük miktarın %34.9’u)
PinKuşkonmaz nasıl yenir?
Kuşkonmaz ister çiğ ister pişirilerek tüketilebilir. Eğer çiğ olarak tüketilecekse sert bir yapıya sahip olan sapları ince ince kıyılabilir ve çiğneme işlemi daha kolay hâle getirilebilir.
Bununla birlikte genelde kuşkonmazın pişirilerek yendiği kanısı yaygındır. Ancak çiğ olarak tüketildiğinde de oldukça besleyici bir sebzedir. Pişirerek yemenin avantajı da sert yapısının yumuşaması ve çiğnemeyi kolaylaştırması şeklinde açıklanabilir. Bu, sindirimi için de olumlu etkiler yaratır.
Hem pişmiş hem de çiğ olarak oldukça lezzetli bir sebze olan kuşkonmazın önce mızrağa benzeyen uçları çıkarılmalıdır. Bunun için bitki, uçlarından yaklaşık 2-3 cm kesilir. Uçları kesildikten sonra direkt ısırılarak da yenebilir ancak çiğnenmesi daha güç olacaktır. Bu yüzden bir soyucu ile ince lifler hâline getirilebilir ya da bir bıçak yardımı ile ince ince kesilebilir. Arzu edilirse de rendelenebilir ve çiğ olarak tüketilebilir.
Bunun dışında çiğ olarak tüketilmek istenen kuşkonmaz bazı işlemlerle pişirmeden de yumuşatılabilir. Sapların zeytinyağı ve limonlu bir karışıma ya da sirkeye yatırılması ve bekletilmesi yumuşaması için etkili bir yöntemdir. Bu sayede hem lezzetini artırmış hem de sindirimini de daha kolay hâle getirmiş olursunuz.
Kuşkonmaz nasıl pişirilir?
Çiğ de tüketilen kuşkonmaz nasıl pişirilir? Eğer kuşkonmazı çiğ değil de pişirerek de tüketmek istiyorsanız etkili bir antioksidan kaynağı buldunuz demektir. Pişirilen kuşkonmazın antioksidan bakımından daha da zengin hâle gelebildiğine dair birkaç önemli araştırma yapılmıştır. Ve kanıt şudur ki: Kuşkonmaz her iki durumda da; yani çiğken de pişmişken de bir antioksidan kaynağıdır. Ancak pişirme sırasındaki işlemlerle antioksidanlar bakımında daha zengin bir hâle gelebilmektedir.
Kuşkonmaz pişirilerek yenecekse birkaç farklı metot bulunmaktadır: Haşlanmış kuşkonmaz yapılacaksa pişirileceği kabın/tencerenin içine uçları temizlendikten sonra dik bir biçimde yerleştirilir. Sapının pişip gevreme süreci ile uçlarının pişme süreci farklı zamanlar almaktadır. Arzu edildiği takdirde direkt tencereye koymak yerine dikey yerleştirilebilecekleri bir kapta da pişirilebilirler. Bir kavanoza konulabilen kuşkonmazlar tencereye su doldurularak kaynar su ile birlikte haşlanabilir.
Source: simplyrecipes / cookieandkate