Zerdeçal Faydaları – Zerdeçal Neye İyi Gelir?

Zencefilgiller familyasından ve Latince adı Curcuma longa olan zerdaçal bitkisi, Güneydoğu Asya’nın yanı sıra Çin, Avustralya ve Güney Pasifik’te bulunan çok yıllık bir bitkidir. Zerdeçal faydaları ile ilgili merak edilenler de günümüzde oldukça fazladır.

Hindistan ve Tayland’da 40’a yakın çeşidi bulunan zerdeçal bitkisi 0.9 ila 1.5 m kadar uzayabilir ve büyük, dikdörtgen şeklinde koyu yeşil yaprakları ve huni şeklinde, donuk sarı çiçekleri vardır.

Zerdeçal bitkisinin kökleri ana ve yan kökler olarak ikiye ayrılır. Zerdeçalın ana kökü yumru şeklinde iken yan kökler parmak kalınlığında ve yer elması şeklindedir. Zerdeçalın köksaplarının iç rengi sarımsı dış rengi ise kırmızımsı kahverengimsi renktedir.

Zerdeçalın içerisinde başta kurkumin olmak üzere beta karoten, askorbik asit, flavonoidler, uçucu yağlar, potasyum, kalsiyum, demir, niasin ve çinko bulunur.

Zerdaçalın en önemli aktif maddesi kurkumindir. Kurkumin vücut tarafından zor emildiği için, ekstraktlarına genelde onun emilimini kolaylaştıran piperin maddesi katılır.

Biz bu makalemizde kanserden artrite kadar birçok hastalık için başvurulan ve geleneksel olarak kullanımı çok eskilere dayanan bu bitkiyi bilimsel araştırmalara göre zerdeçal  faydaları ve zararları ile ilgili olarak sizleri aydınlatmaya çalışacağız.

Zerdeçal Nasıl Kullanılır?

• Zerdaçal yemeklerde baharat olarak kullanılmaktadır. Bu baharat acımsı bir tada sahiptir ve köri karışımını, hardalı, tereyağı ve peynirleri lezzetlendirmek veya renklendirmek için kullanılır.

• Zerdaçalın içerisindeki kurkumin maddesi, ona kendine has sarı rengini veren kimyasaldır.

• Zerdaçal, ayrıca kozmetik endüstrisinde de doğal bir renklendirici madde olarak kullanılmaktadır.

• Zerdaçalın tıbbi özellikleri, güçlü bir antioksidan ve antienflamatuvar bileşen olan kurkumin’den kaynaklanır.

Zerdeçal Faydaları

Zerdeçal neye iyi gelir? Sorusunu ayrıntıları ile alabiliriz. Zerdeçalın 4000 yıldır tıbbi amaçlarla kullanıldığı bilinmektedir. Özellikle Geleneksel Çin Tıbbı’nda ve Hindistan’ın geleneksel tıbbi uygulamalarını içeren Ayurveda‘da kullanımı yaygındır.

Zerdeçal geleneksel olarak artrit, idrar yolu enfeksiyonları, karaciğer rahatsızlıkları, cilt kanseri, diyabet ve öksürük gibi durumlarda kullanılmıştır.

Ayrıca zerdeçal Hindistan’da geleneksel olarak cilt rahatsızlıkları, üst solunum yolu hastalıkları, eklemler ve sindirim sistemi bozuklukları için kullanılmıştır.

Zerdeçalın Bilimsel Araştırmalara Dayanan Faydaları

Zerdeçal ve kurkumin sağlık için faydalı birçok biyolojik aktiviteye sahiptir ancak kurkumin kararsız bir madde olduğu için bu özellikleri üzerinde araştırma yapmak zordur. Kararsız olması kolaylıkla başka maddelere dönüşmesi anlamına gelir. Buna ek olarak biyoyararlanımı düşüktür; yani bu madde ağızdan alındığında büyük bir kısmı kana karışmaz ve vücutta etki göstermesi gereken yerlere ulaşamaz.

Bununla beraber kurkuminin biyoyararlanımını artırabilecek birkaç bileşen vardır. Bunlardan biri de karabiberin aktif bileşeni olan piperin maddesidir. Piperin ve kurkumin beraber alındığında kurkuminin biyoyararlanımı % 2000 oranında artar.

Zerdeçal ve içerisinde bulunan bileşenlerin insanlar üzerindeki etkileri karmaşık olduğu için ve bu etkiler iyi anlaşılmadığı için zerdeçalın sağlığa yönelik faydaları ile ilgili olarak kesin bulgular sunan araştırmalar bulmak ise zordur.  Zerdeçal faydaları detaylı olarak ele alırsak;

Antienflamatuvar

Zerdeçalın içerisinde terapötik etkileri oldukça kuvvetli olan ve bu açıdan birçok araştırmaya konu olmuş olan kurkumin maddesi bulunur.

Ancak zerdeçalın kurkumin içeriği çok yüksek olmadığı için genelde zerdeçaldan kurkumin ekstraktı elde edilir. Kurkumin doğal bir antienflamatuvardır.

Bağışıklık sisteminin vücudun kendisini iyileştirmesi için başlattığı bir süreç olan enflamasyon kronikleştiği zaman kalp hastalıkları ve kanser gibi ciddi hastalıklara yol açabileceği bilinen bir durumdur.

2009 yılında yapılan bir araştırmada kurkuminin antienflamatuvar özelliklerinin araştırıldığı klinik çalışmalar değerlendirilmiştir.

Bu klinik çalışmalara dayanarak kurkuminin Crohn hastalığı gibi enflamatuvar bağırrsak hastalığı, artrit ve pankreatit gibi hastalıklarda etkili olabileceği belirtilmiştir.

Nezle

Zerdeçalda bulunan kurkumin maddesinin hapşırma, kaşıntı, burun akıntısı ve tıkanıklık gibi saman nezlesi semptomlarını azalttığı görülmektedir. Zerdeçal faydaları arasında nezle faktörü göz önünde bulundurulmalı ve tüketilmelidir.

Alzheimer

Zerdeçalın içerisindeki kurkumin maddesinin nörodejeneratif bir hastalık olan Alzheimer hastalığının semptomları üzerinde etkili olduğunu gösteren bazı araştırmalar mevcuttur. Ancak bu araştırmalarla çelişen araştırmalar da mevcuttur. Bu nedenle zerdeçalın ve kurkuminin Alzheimer tedavisinde belki yardımcı tedavi olarak kullanılabileceğini söyleyebiliriz.

Zerdeçal Zararları

Aşırıya kaçmadıkça zerdeçal zararları söz konusu olmayacaktır. Bununla beraber kanı sulandırabilir; bu nedenle kanama riskini arttırabilir.

Zerdeçalın içerisinde bulunan kurkumin kan şekerinizi düşürebilir. Bu nedenle diyabet ilaçlarınızın bu doğrultuda düzenlenmesi gerekir.

Zerdeçalın içerisindeki kurkumin, östrojen gibi davranabilir ve bu nedenle östrojenden etkilenen kanserlerde ve hastalıklarda zerdeçal kullanılması zararlı olabilir. Östrojene duyarlı hastalıklar arasında endometriozis, meme kanseri ve rahim kanseri bulunur.

Yüksek miktarlarda zerdeçal kullanmak demir emilimini etkileyebilir ve bu nedenle demir eksikliği olan kişiler zerdaçal kullanımına dikkat etmelidir.

Hamilelik ve emzirme döneminde gıdalarla beraber zerdeçal alınması zararlı değildir ancak ilaç olarak alınması tehlikeli olabilir çünkü bu dönemlerdeki etkileri kesin olarak bilinmemektedir.